Slaap in je ogen – waar komt dit vandaan?

slap in je ogen
13. Februari 2024

Het is heel normaal om slaap in je ogen te hebben als je 's ochtends wakker wordt. Als kind geloofden we nog dat 's avonds het zandmannetje kwam om magisch slaapzand in je ogen te strooien, zodat je moe werd en gemakkelijk in slaap kon vallen. Maar toen we ouder werden begrepen we dat dit niet echt de verklaring kon zijn. Lees hier hoe slaap (ook wel soep of slaapzand genoemd) echt in je ooghoeken terechtkomt, en of het iets zegt over je slaapkwaliteit.  

Hoe ontstaat slaap in je ogen?

Als je 's ochtends slaap in je ogen hebt, dan is niet stiekem het zandmannetje op bezoek geweest. De korreltjes – die een beetje aanvoelen als zand – die zich 's nachts in je ooghoek verzamelen, ontstaan door de vochtige laag op de ogen die je ogen beschermt tegen uitdroging. Om onze ogen te beschermen moeten ze niet alleen overdag maar ook 's nachts vochtig worden gehouden. Daar zorgt ons traanvocht voor, samen met de traanfilm. Deze komen uit klieren die bovenop de ooglidrand zitten. Door de uitscheiding van dit vocht worden onze ogen niet alleen gereinigd en beschermd, maar ook voorzien van voedingsstoffen. Maar de afscheiding bestaat natuurlijk niet uit zand, ook al wordt slaap ook weleens slaapzand genoemd. De afscheiding in je binnenste ooghoek bestaat uit zout, eiwitten en celresten. Daarnaast zitten er afbraakproducten van witte bloedlichaampjes in het oogvocht, die het oog beschermen tegen virussen en bacteriën. Slaap in je ooghoek is dus een teken dat je immuunsysteem 's nachts goed zijn werk doet. 

Waarom ontstaat slaapzand alleen 's nachts?

Nu je weet dat de kleine korstjes slaap in je ogen het gevolg zijn van een natuurlijk reinigingsproces is het de vraag waarom je deze mix van opgedroogde afscheiding en dode huidcellen alleen na het slapen in je ogen vindt en niet overdag. We produceren overdag natuurlijk ook voldoende traanvocht om onze ogen vochtig te houden. Door te knipperen verdelen we het traanvocht gelijkmatig over het oog. Maar 's nachts als we slapen, blijven onze oogleden gesloten en knipperen we niet. Daardoor verzamelt zich gedurende de nacht traanvocht bij de randen van oogleden. Dat we 's ochtends geen tranen maar korstjes met dode huidcellen en stof in onze ooghoek vinden, komt doordat traanvocht 's nachts dikker is.   

schlafmaske

Hoeveel slaapzand is normaal? 

Misschien is je opgevallen dat de hoeveelheid slaap in je ogen varieert. Op sommige dagen heb je bijna geen slaap in je ogen, terwijl je op andere dagen je ogen amper open krijgt omdat je oogleden aan elkaar geplakt zitten. Dat is eenvoudig te verklaren als je weet hoe ons immuunsysteem werkt. Het afweersysteem van ons lichaam moet soms harder werken dan anders. Hoe hard ons immuunsysteem moet werken is onder andere afhankelijk van onze activiteiten en wat we van ons lichaam vragen. Een tijdelijke overproductie van slaap in de ogen is geen reden tot zorg.  

De slaapkorrels in de ooghoeken zijn in de meest gevallen volkomen onschuldig – maar er zijn uitzonderingen. Als je elke ochtend met dichtgeplakte ogen wakker wordt en je ogen rood of pijnlijk zijn, dan heb je misschien een bindvliesontsteking (conjunctivitis). Bij een acute infectie wordt veel slaap in de ogen geproduceerd, omdat het immuunsysteem hard moet werken om de bacteriën of het virus onschadelijk te maken. Heb je het vermoeden dat een bindvliesontsteking de oorzaak is van je dichtgeplakte ogen, maak dan een afspraak met je huisarts.

ruhig schlafen

 Hoe verwijder ik slaap uit mijn ogen?

De meeste mensen blijven niet de hele dag met restjes slaap in hun ogen rondlopen. Velen denken 's ochtends niet eens na voordat ze automatisch de slaap uit hun ogen wrijven. Als jij deze gewoonte ook hebt, kun je toch beter proberen om dit af te leren. Want door te wrijven komt de slaap in je ogen terecht, wat voor irritatie kan zorgen. Ook kun je via je vinger ziektekiemen overbrengen op je ogen. Het beste kun je 's ochtends na het opstaan je gezicht met schoon water wassen of de slaap uit je ogen spoelen onder de douche. Zo hoef je niet met je vingers aan je ogen te komen en voorkom je irritatie.

Wat zegt slaapzand over mijn slaapkwaliteit?

Je krijgt pas slaap in je ogen als je oogleden gesloten zijn, dus als je slaapt. Kan de slaap in je ogen iets zeggen over de kwaliteit van je nachtrust? Er is geen direct verband tussen de hoeveelheid slaapzand die we produceren en de kwaliteit van onze slaap. Het maakt voor je nachtrust niet uit of je 's ochtends veel of weinig slaap in je ooghoeken vindt. Om 's nachts goed uit te rusten is het vooral belangrijk dat je meerdere slaapcycli volledig doorloopt en dat je voldoende tijd in de verschillende slaapfasen doorbrengt. Om een gezonde slaapcyclus te bevorderen en van een betere slaapkwaliteit te genieten kun je bijvoorbeeld onze tips voor een goede slaaphygiëne volgen. Daarnaast zijn een comfortabel bed en een goed matras natuurlijk van doorslaggevend belang. Wij van Swissflex ondersteunen jouw slaapcomfort met hoogwaardige bedsystemen die vederlicht ligcomfort garanderen – voor elke nacht een goede nachtrust. 

Foto credits

Robert Kneschke / canva.com
Oksana Restenko / canva.com
RossHelen / canva.com

Tags: beter slapen, gezonde slaap
Categorieën Welterusten